Co to jest SPAM i dlaczego może być groźny?

Z pewnością już nie raz w swoim życiu miałeś do czynienia ze spamem. Wyrażeniem tym bowiem określić można wszystkie niechciane, irytujące treści takie jak wiadomości e-mail, połączenia telefoniczne a nawet komentarze pod artykułami.

Pochodzenie określenia SPAM?

Określenie SPAM pochodzi jak wiele innych słów stosowanych w Internecie od angielskiego określenia na “spam”, które z kolei pochodzi od mielonki wieprzowej wytwarzanej od lat 30. XX wieku. Pierwotna nazwa była inna (Spiced Ham lub  Shoulder Pork and Ham), jednak ze względów marketingowych postanowiono ją skrócić. Do końca nie jest jasne dlaczego nie chciane często masowe wiadomości określamy właśnie tym słowem.

W kilku miejscach natknąłem się jednak na informację, że określenie to zostało zainspirowane przez grupę Monty Pythona. W jednym ze swoich skeczów przedstawiającym wizytę w restauracji. Kiedy klient chce zamówić danie, dowiadujemy się, że wszystkie potrawy zabierają spam. Pojawia się tam również piosenka „SPAM, SPAM, lovely SPAM, wonderful SPAM”, która zagłusza treść normalnej rozmowy.

Właściwie to czy skecz był źródłem nazwy czy też nie nie ma aż tak dużego znaczenia. Ważne jest jednak to, że w miarę dobrze obrazuje czym jest SPAM.

Jak rozpoznać SPAM?

Zasadniczo SPAM jak już pisałam wcześniej to różnego typu niepożądane wiadomości. Charakteryzują się one następującymi cechami:

• są masowe do wielu odbiorców
• odbiorca nie wyraził na ich otrzymywanie zgody lub wyraził ją w innych celach
• próbuje zachęcić odbiorcę do wykonania jakiejś czynności np.
  • kliknięcia w link w treści e-maila
  • rozpropagowania w internecie odnośnika do jakiejś strony
  • powiadomienie różne osoby o ofercie jakieś firmy

Firmy rozsiewające SPAM pozyskują dane swoich “ofiar” na różne sposoby:

• z treści witryn internetowych (np. podstrony kontakt w twoim serwisie)
• z różnych baz danych (np. zakupionych lub ukradzionych z listy klientów sklepu internetowego, programu partnerskiego, katalogu online )
• sami im udostępniliśmy dane w określonych celach (np. rejestracji na kurs)

Źródła te można więc podzielić na legalne, kontrowersyjne i niezgodne z prawem.

Rodzaje spotykanego SPAMu

W internecie jak i poza nim można spotkać kilka rodzajów SPAMu. Do najczęstszych należą jednak

• niechciane połączenia telefoniczne
• wiadomości e-mail
• komentarze z linkami prowadzącymi do stron zewnętrznych
• oraz niskiej jakości treści na blogach o tematyce niezgodnej z samym blogiem

Co to jest spam w telefonie?

Spam w telefonie są to niechciane, często niespodziewane połączenia lub SMSy z ofertami najczęściej handlowymi od różnych firm. Przykładami mogą tu być:

• zaproszenia na sprzedaż garnków, kosmetyków
• propozycja kontynuacji kursu (po 3 telefonach z odpowiedzią z naszej strony NIE – zmienia się w SPAM)

Zadaniem takich telefonów jest:

• pozyskanie klienta, 
• przekonanie klienta do wykonania określonej czynności, czasem celowe wprowadzenie w błąd
• próba wyłudzenia od “ofiary” pieniędzy

Przez odbiorcę może to być również odebrane jako próba poniżenia lub przynajmniej braku szacunku.

Co to jest spamowy komentarz?

Komentarze spamowe lub po prostu SPAM w postaci komentarza to kolejna forma niechcianych treści. Komentarze takie najczęściej dodają do naszych witryn różnego typu roboty. Głównym zaś ich zadaniem jest pozyskiwanie linków do różnych witryn internetowych. W większości wypadków adresy te mogą stanowić dla i naszych odbiorców nas realne zagrożenie.

Po kliknięciu w nie bowiem oprócz przejścia pod wskazany adres na naszym komputerze może coś się zainstalować. Programami takimi mogą być np. różne trojany. A ich głównym zadaniem kradzież poufnych informacji z naszych urządzeń (np. loginów i haseł do konta bankowego).

Czasami spam w komentarzach może mieć też inne zadanie, a mianowicie sprawdzenie ustawień naszej witryny internetowej. Kolejnymi krokami może być:

• próba przejęcia strony w celu zastąpienia jej inną fałszywą, bądź przekierowania z niej ruchu (poprzez np. modyfikacje jej kodu),
• mniej lub bardziej zaplanowany atak typu DOS w efekcie, którego nasza strona przestaje działać

Spam w formie maila?

Kolejnym typem spamu są maile. Podobne jak w przypadku innego typu spamu są to wiadomości, na które często nie wydawaliśmy zgody lub udzieliliśmy pozwolenia na korespondencje w innym celu. Ten typ wiadomości jest jednak na tyle uciążliwy. Wiadomości często są bowiem masowe, niedopasowane do potrzeb klienta.

Przykładowo: kilka firm spisało sobie adres e-mail z mojej strony i zaczęło mi wysyłać oferty na pozycjonowanie. Oczywiście zaczynają się one od “Państwo”. Pomyślane były bowiem najprawdopodobniej jako wiadomość do firmy.

Czy wiadomość ta była SPAMEM – tak – bo nie sprawdzono nawet do kogo się pisze. 

• Pierwszym błędem było użycie sformułowania “Państwo”, 
• Drugim przesłanie oferty dla firm osobie fizycznej 
• Trzecim kompletny brak wiedzy do kogo piszą. (zajmuje się SEO więc szybko zorientowałam się, że chcą mnie naciągnąć)
• Czwarty – wysokie pozycje nie gwarantują sukcesu. Bo ja mam wysokie pozycje a prawie na pewno nikt nie da na dole komentarza (bo nie widzi powodu by być tam pierwszy)

Czy spam może być niebezpieczny?

Tak, spam może być niebezpieczny. O ile spora część spamu to próby pozyskania klienta (mniej lub bardziej irytujące) to część może być formą oszustwa. Zmuszenia nas do wykonania określonych czynności, których konsekwencje dla nas mogą być tragiczne.

Najszybszą formą weryfikacji czy coś jest oszustwem jest:

• sprawdzenie nadawcy wiadomości
• nazwy firmy, która wysłała do nas wiadomość
• trzeba też pamiętać, że bank lub inna instytucja państwowa nie będzie nigdy nas mailowo ani telefonicznie prosić o podanie “haseł i danych” do naszych prywatnych kont – oni ten dostęp już dawno mają

Czy otwierać wiadomości spam?

Nie jest zalecane aby otwierać wiadomości, które mogą być spamowe. Jeżeli jednak się na to zdecydujemy to nie należy pod żadnym względem:

• klikać w linki w treści wiadomości
• pobierać załączniki

Jeśli chcemy wejść na stronę, to powinniśmy skopiować link i wkleić go w pasek wyszukiwarki nigdy bezpośrednio w niego klikać. Jeśli to bowiem zrobimy możemy przypadkowo np. 

• zainstalować na komputerze złośliwe oprogramowanie
• zostać przeniesionymi pod inny adres internetowy niż wskazywałby na to link

To oczywiście tylko przykłady bo temat ten jest bardzo szeroki. Aktualnie planuję kilka wpisów na temat form oszustw internetowych, przy okazji tego rozbudowuje również ten temat.

Rodzaje oszustw z pomocą e-mail

Istnieje wiele form oszustw, które odbywają się na zasadach spamu. Do najpopularniejszych należą

• Phishing 
• Spoofing (więcej dowiesz się z linku)

W obu przypadkach podstawą działania jest zmuszenie odbiorcy do wykonania jakiś czynności. Przy jednoczesnym wprowadzeniu go w błąd.

Jak widać współcześnie narażeni jesteśmy na wiele różnych zagrożeń i niedogodności.

Aurelia Sypniewska

W branży IT jestem już od 2007 roku. W tym czasie zajmowałam się głównie tematyką pozycjonowania i budowy stron internetowych. Hobbistycznie zajmuje się fotografią, podróżami (głównie tymi mikro). Interesuje się mitologią (Nordycką, Grecką i Rzymską) i historią.